Jane Goodall vertrok in de zomer van 1960 als 26-jarige uit Engeland om aan de oevers van Lake Tanganyika in Tanzania de nog vrijwel onbekende chimpansees te bestuderen. Ze had niet veel meer bij zich dan een notitieblok en een verrekijker.
In 1987 had ik zelf de eer Jane Goodall te ontmoeten in het nationale park Gombe Stream. Dit gebeurde tijdens mijn bezoek aan mijn zus en zwager die in Tanzania ontwikkelingswerk deden. Ik was 18 jaar. Vele jaren later zou ik haar nogmaals zien en horen spreken in Rotterdam. Ze gaf destijds een lezing op de EUR, samen met viroloog Ab Osterhaus. Goede vriend Marco, die destijds voor de EUR werkte, loodste mij achter de coulissen om haar gedag te zeggen. Ik zei nog tegen hem: 'Niet doen joh, ze ontmoet zoveel mensen, ze kent mij echt niet.' Toen ik haar de hand schudde en vertelde dat ik haar lang leden in haar geliefde Gombe Stream heb ontmoet, zei ze 'oh my goodness...'
Jane’s onderzoek in Tanzania werd baanbrekend. Met haar geduld, optimisme en doorzettingsvermogen wint ze het vertrouwen van de chimpansees. Wereldwijd raken mensen via haar onderzoek gefascineerd door deze meest aan de mens verwante diersoort. In 1986 hoort ze tijdens een conferentie over de afnemende chimpanseepopulaties in Afrika. Het leefgebied van de dieren wordt weggekapt. Ze besluit haar geliefde Gombe te verlaten om wereldwijd voorlichting te gaan geven. Vandaag de dag reist Jane Goodall nog steeds een groot deel van het jaar de wereld rond om aandacht te vragen voor de chimpansee en zijn natuurlijke leefgebied. Ze maakt het publiek bewust van de bedreigingen voor de natuur en de dieren. Steeds weer spoort ze mensen aan hun steentje bij te dragen aan een betere wereld.
Het Jane Goodall Instituut zet zich in voor de bescherming van de bedreigde chimpansees in samenwerking met de lokale bevolking. Ooit gestart in Gombe is het Jane Goodall Instituut inmiddels actief in o.a. de Republiek Congo, de Democratische Republiek Congo, Guinee, Senegal en Oeganda. Ook het Roots & Shoots, dat Jane Goodall in 1991 startte met een groepje Tanzaniaanse studenten, is inmiddels uitgegroeid tot een wereldwijd netwerk van bijna 150.000 jongeren in meer dan 130 landen.
Op dit moment maken we een wereldwijde crisis mee. Corona laat ons de realiteit zien en wijst ons op de cruciale rol van de mens t.o.v. de natuur en de dieren. Door handel in wilde dieren en het steeds verder intreden in de natuurlijke wereld leiden we nu onder een nieuwe pandemie. We zijn tot stilstand gekomen en gedwongen meer bij de dag te leven, thuis te blijven en onze luxe, consumerende gewoontes die we buiten de deur vinden te laten liggen. Zoals Jane al heel lang zegt; er is nood naar collectieve investering. Gebruik deze tijd goed en zie wat jij misschien wel kan doen om bij te dragen aan een betere toekomst voor mens én dier.
Ondanks de wereldwijde corona uitbraak gaat het werk van Jane door. De verzorgers in de chimpansee-opvangcentra doen er alles aan dat de chimpansees beschermd blijven. De rangers in natuurgebieden in Afrika riskeren hun eigen leven om de in het wild levende chimpansees te beschermen tegen illegale jagers. Dierenartsen houden de gezondheid van chimpansees in de gaten. Duizenden vrijwilligers zetten zich in om voorlichting te geven over het belang van natuurbescherming. Ook in Nederland blijven 56 vrijwilligers (online) de organisatie draaiende houden. Deze uitbraak leert ons meer dan ooit dat de illegale handel in wilde dieren moet stoppen. Help het belangrijke werk te kunnen voortzetten en de chimpansees en hun leefgebieden te beschermen.
Om de chimpansees en de medewerkers in de opvangcentra zo goed mogelijk te kunnen te beschermen tegen COVID-19 is het Chimp Eden opvangcentrum in Zuid-Afrika en het Ngamba Island opvangcentrum in Oeganda gesloten voor bezoekers.
Omdat mensen en chimpansees 98.6 procent van hun DNA delen bestaat er namelijk een kans dat chimpansees vatbaar zijn voor het coronavirus. Ondanks dat het werk om chimpansees en hun leefgebieden te beschermen, worden er extra strikte maatregelen genomen om besmettingen te voorkomen. Dit houdt in dat er ook extra hygiënische maatregelen worden genomen en direct contact tussen verzorgers en chimpansees wordt vermeden.
In Oeganda, Kenia en Tanzania kun je de bijzondere chimpansees gelukkig nog steeds in het wild zien. En dat is bijzonder. Zeker na het lezen van het bovenstaande verhaal over Jane Goodall en haar niet aflatende inspanning om dieren en de natuur te beschermen. Je kunt deze dieren onder meer in het wild zien in Kibale Forest en op Nagamba Island (Oeganda), in Mahale Mountains (Tanzania) en Sweetwaters (Kenia). Meer dan ooit tevoren is onze bewustwording voor natuur- en dierbehoud belangrijk. Als we weer mogen reizen, hoe ziet dat er dan uit?
Jane is getrouwd geweest met de Nederlander Hugo van Lawick. Beroemde natuurfilmer (Serengeti Symphony) en fotograaf. Hij hielp haar tijdens het onderzoek in Gombe Stream. Na hun scheiding was hij vooral te vinden in zijn geliefde Serengeti National Park. Hij ligt begraven bij de Ndutu Safari Lodge. Je kunt zijn eenvoudige graf tijdens je privésafari in Tanzania bezoeken. Het is zonder meer de moeite waard om vooraf de documentaire over Jane Goodall te bekijken om zo in de stemming te komen. In ' Jane' zie je de intensieve samenwerking tussen Jane en Hugo temidden van de chimpansees in o.a. Gombe Stream National Park.
Wil jij een reis maken in de voetsporen van Jane Goodall en Hugo van Lawick? Dat kan, we laten je onder begeleiding van een privéchauffeur/gids de plekken zien waar zij actief zijn (geweest) en je kunt zelf de chimpansees ontdekken in hun oorspronkelijke leefgebied. Nu het nog kan.
Het Jane Goodal Institute NL is een van de goede doelen die wij als Mgeni Safaris van harte ondersteunen. Zodra je een privésafari boekt, kun je ervoor kiezen een donatie aan dit doel te voldoen. Deze donatie is met wat wij nu weten meer waard dan ooit tevoren.